بودجه نیاز به جراحی اساسی دارد
بودجه نیاز به جراحی اساسی دارد
بودجه شرکت‌های دولتی سال آینده 16 درصد رشد کرده است درحالی‌که در صحبت‌های مقام معظم رهبری، رئیس‌جمهور همیشه از کوچک شدن دولت و خروج دولت از تصدی‌گری صحبت می‌شود اما می‌بینیم که متأسفانه در بودجه این مهم رعایت نشده است
14 سال طول می‌کشد تا به وضع سال 96 برسیم
رئیس اتاق تهران در بخش دیگری از صحبت‌هایش به تشریح وضعیت شاخص‌های اقتصادی کشور و لایحه بودجه پرداخت. او گفت: در سال 97 رشد اقتصاد ما 4.8 درصد منفی بوده است. رشد اقتصادی بدون نفت امسال نیز منفی برآورد می‌شود. همچنین برابر پیش‌بینی صندوق بین‌المللی پول، رشد اقتصادی کشور در سال 99 نیز بین 8.5 تا 9.5 درصد منفی خواهد بود و این به معنای تداوم رکود است. گزارش‌های اقتصادی رشد اقتصاد ایران در پنج سال آینده را در مجموع 4 درصد پیش‌بینی کرده‌اند. یعنی اگر به همین روال پیش برویم تنها 30 درصد از عقب‌ماندگی اقتصاد نسبت به سال 1396 را جبران می‌کنیم. با این منوال حدود 14 سال طول خواهد کشید که دوباره به وضعیت اقتصاد به سال 96 بازگردد. این یک اعلام‌خطر جدی برای سیاستگذاران کشور بوده و لازم است اقدامات جدی را برای خروج از این وضعیت به اجرا بگذارند. قاعدتاً با روش‌های کنونی و آزموده شده خروج از این وضعیت ممکن و میسر نیست.
رشد 27 درصدی نقدینگی و افزایش بودجه شرکت‌های دولتی
مسعود خوانساری گفت: رقم نقدینگی در پایان شهریورماه 2 هزار و 126 هزار میلیارد تومان بوده است که نسبت به شهریور سال قبل 27 درصد رشد داشته است. همچنین پایه پولی به 286 هزار میلیارد تومان و ضریب فزاینده پولی معادل 7.15 درصد رسیده است که عمدتاً به دلیل انتقال بخشی از بدهی‌های بانک‌ها و مؤسسات اعتباری به بانک مرکزی و بدهی دولت به بانک مرکزی بوده است.
او با توجه به این شاخص‌های کلان به تشریح لایحه بودجه سال آینده پرداخت و ادامه داد: با شرایطی که از وضعیت مالی کشور اشاره کردم بودجه سال آینده یک هزار و 988 هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده است که از این مقدار 484 هزار میلیارد تومان بودجه عمومی دولت، و حدود سه برابر این رقم، بودجه شرکت‌های دولتی است. بودجه شرکت‌های دولتی برای سال آینده 16 درصد رشد کرده است درحالی‌که تاکید مقام معظم رهبری و رئیس‌جمهور همواره بر کوچک شدن دولت و خروج دولت از تصدی‌گری بوده است اما متأسفانه این مساله مهم در بودجه رعایت نشده است. کارایی شرکت‌های دولتی را می‌توان از همین بودجه و با توجه به مالیاتی که در مقایسه با شرکت‌های خصوصی پرداخت می‌کنند، مشخص کرد.
مساله فروش اوراق و اموال مازاد دولت
رئیس اتاق تهران در ادامه بررسی بودجه سال آینده به اوراق مشارکت اشاره کرد و گفت: در لایحه پیشنهادی بودجه سال 99 پیش‌بینی شده است که دولت از طریق فروش اوراق 80 هزار میلیارد تومان درآمد داشته باشد. می‌دانیم که عمدتاً خریدار این اوراق بانک‌ها خواهند بود. در این بین دو اتفاق ممکن است رخ دهد؛ اگر بانک‌ها این اوراق را از محل منابع تسهیلات بخرند به طور طبیعی سال آینده منابع کمتری برای تسهیلات‌دهی به بنگاه‌های اقتصادی دارند؛ در حالی که اغلب بنگاه‌ها از نظر تأمین نقدینگی و سرمایه در گردش دچار مشکل هستند و اگر قرار باشد که 80 هزار میلیارد تومان هم برای خرید اوراق هزینه و بلوکه شود، بانک‌ها عملاً تسهیلات بسیار کمتری به بنگاه‌ها می‌دهند. رویه می‌تواند این باشد که برای خرید این اوراق از خط اعتباری بانک مرکزی استفاده شود که به دنبال آن افزایش پایه پولی را خواهیم داشت که کاری بسیار خطرناک است.
خوانساری به فروش دارایی‌های دولتی هم در بودجه اشاره کرد و گفت: در لایحه سال آینده به‌اندازه 40 هزار میلیارد تومان فروش دارایی‌های دولت پیش‌بینی شده است در شرایطی که عملکرد امسال دولت تاکنون به‌اندازه 3.7 هزار میلیارد تومان بوده و حالا چطور این عدد می‌خواهد یک‌باره 10 برابر سال جاری بشود جای تأمل دارد.
او ادامه داد: همچنین در لایحه بودجه سال آینده برای اخذ مالیات هم یک رشد بزرگی را پیش‌بینی کرده‌اند و هم‌اکنون بیش از 170 هزار میلیارد تومان درآمد مالیاتی پیش‌بینی‌شده است؛ آن‌هم درحالی‌که طی دو سال گذشته شاهد رکود بوده‌ایم و می‌بینیم که حجم اقتصاد کشور هم 14 درصد کوچک شده است و با توجه به این شرایط افزایش سطح رقم مالیاتی یکی از مسائل مبهم در بودجه است.
تداوم تجربه تلخ ارز 4200 تومانی
رئیس اتاق تهران به تدوام اجرای سیاست ارز 4200 تومانی در بودجه سال 1399 اشاره کرد و گفت: من فکر می‌کنم همه ما تجربه تلخ ارز 4200 تومانی را در ابتدای سال 97 و ادامه آن در سال 98 را داشته‌ایم و ادامه آن در سال 99 به‌جز رانت، فساد و هرج‌ومرج در اقتصاد کشور اثری نخواهد داشت. ما بارها گفته‌ایم اگر قرار است به اقشار آسیب‌پذیر کمکی بشود، بهترین راه پرداخت یارانه نقدی است. منافع ارز 4200 تومانی قطعاً به افراد نیازمند نخواهد رسید بلکه تنها افراد خاصی می‌توانند از این ارز استفاده کنند و تداوم این سیاست حتماً به صلاح کشور نیست.
مسعود خوانساری در جمع‌بندی صحبت‌های خود درباره بودجه گفت: اگر این بودجه اجرایی شود قطعاً ما در سال 99 مجدد یک جهش ناگهانی ارز را تجربه خواهیم کرد و همان اتفاقی که در سال 97 افتاد در سال 99 هم رخ خواهد داد. نرخ تورم امسال به 39 تا 40 درصد خواهد رسید و با این تورم، نگه‌داشتن ارز در قیمت‌های کنونی ممکن نخواهد بود. انتظار ما از مجلس محترم این است که با دقت بیشتری به بودجه توجه کنند و به‌جای اینکه صرفاً بخواهند بودجه را تراز کنند؛ به راهکارهای اساسی اصلاح بودجه بپردازند؛ بودجه به یک جراحی اساسی نیازمند است.//اتاق بازرگانی تهران
