۸۰ درصد مالیات ارزشافزوده بر دوش ۵ هزار مؤدی
معاون مالیات بر ارزشافزوده سازمان امور مالیاتی کشور با تشریح وضعیت لایحه صندوق مکانیزه فروش، مالیات ارزشافزوده و سهم اصناف از وصولیها، گفت: ۸۰ درصد وصولی مالیات بر ارزشافزوده بر دوش ۵ هزار مؤدی بزرگ است.
مسیحی ادامه داد: در قانون بودجه سال 96 با احتساب عوارض، بالغبر 58 هزار میلیارد تومان درآمد از این محل پیشبینی شده که 43 هزار میلیارد تومان آن مالیات و مابقی عوارض است. این مالیات نسبت به مالیات مستقیم سهلالوصولتر است و درمجموع با احتساب عوارض وصولی در چهارماهه اول سال از درآمد مالیاتهای مستقیم پیشی گرفته است.
شناسایی 3000 شرکت کاغذی
معاون مالیات بر ارزشافزوده سازمان امور مالیاتی اظهار کرد: در اجرای مالیات بر ارزشافزوده با پدیده شرکتهای صوری مواجه شدیم که از دهه 70 فعالیت خود را شروع کرده بودند و این قانون عملکرد ناصواب این شرکتها را در بخشهای مختلف اقتصادی شناسایی کرد.
به گفته او در حال حاضر بیش از 3 هزار شرکت صوری شناسایی و اسامی آنها در سایت مالیات بر ارزشافزوده اعلام شده و همچنین با تعامل با نظام بانکی امکان استفاده از تسهیلات بانکی از این شرکتها گرفته شده است.
مسیحی با بیان اینکه در ابتدا دامنه حسابرسیهای مالیات بر ارزشافزوده محدود بود، گفت: با گسترش حسابرسی مالیات بر ارزشافزوده تعداد بیشتری از این شرکتها شناسایی شد اما این امر مختص کشور ما نیست تمام کشورهای اجراکننده این قانون با پدیده شرکتهای صوری مواجه هستند، شناسایی آنها دستاورد اجرای مالیات بر ارزشافزوده است.
او اضافه کرد: مالیات اساساً آخرین حلقه چرخه اقتصاد کشور است و مبارزه با این شرکتها صرفاً با ابزار مالیات امکانپذیر نیست و عزم جدی قوه قضائیه و دستگاههای نظارتی و سایر ذینفعان را میطلبد.
این مقام مسئول خاطرنشان کرد: در ماده (186) قانون مالیاتهای مستقیم اشخاصی که در هیأت مدیره شرکتها صوری و کاغذی درگیر معاملات غیرواقعی هستند نباید بتوانند مجدداً شرکت ثبت کنند و اداره ثبت شرکتها باید فیلترهای نظارتی بگذارد که اجازه ورود دوباره به این عرصه به آنها داده نشود.
مسیحی ادامه داد: در اصلاحیه قانون مالیاتهای مستقیم پیشبینی شده که لیست این شرکتها و اعضای آن را به اداره ثبت شرکتها اعلام کنیم و اخیراً نیز اجرایی شده است. اقداماتی که صورت میگیرد، هزینه تخلف را بالا میبرد، اما باز هم وجود دارد.
او با بیان اینکه فرار مالیاتی در سایر کشورها هم وجود دارد، افزود: اکنون در آمریکا 17 درصد فرار مالیاتی وجود دارد؛ در کشور ایتالیا 29 درصد در بخش مالیات بر ارزشافزوده فرار مالیاتی وجود دارد و در ایران نیز اگر تولید ناخالص داخلی 1500 تریلیون تومان باشد، برآورد میشود، حدود 10 تا 15 درصد فرار مالیاتی در بخش مالیات بر ارزشافزوده وجود داشته باشد.
معاون مالیات بر ارزشافزوده سازمان امور مالیاتی کشور همچنین تأکید کرد: قرار نیست اصناف همه مالیات ارزشافزوده را به سازمان بدهند، زیرا بخشی از مالیات را که در حلقههای ماقبل پرداخت کردهاند، باید کسر کنند، مثلاً در بخش فولاد مالیات بر ارزشافزوده در حلقه تولید یا واردات گرفته شده و فقط مابهالتفاوت آن در مرحله آخر بهحساب سازمان امور مالیاتی واریز میشود.
مسیحی با اشاره به اینکه بخش املاک نیز از لحاظ تعداد زیاد هستند،اما رقم پرداختی آنها قابلتوجه نیست.، گفت: بعضاً یک شرکت بزرگ در یک سال بهاندازه تمام صنوف مالیات ارزشافزوده پرداخت میکند. رستورانها هر آنچه پرداخت و دریافت کرده را تهاتر و مابهالتفاوت را میدهند. نکته مهم این است که مدیریت مالیاتی ایجاب میکند، سازمان روی 5 هزار مؤدی، بهطور ویژه متمرکز باشد که 80 درصد وصولی را پرداخت میکنند.
مسیحی، کل مؤدیان مالیات بر ارزشافزوده به 622 هزار مؤدی عنوان کرد و افزود: اصناف میگویند 3 میلیون واحد صنفی دارند اما همه اصناف مشمول مالیات ارزشافزوده نیستند، مثلاً خشکشوییها، سوپرمارکتها، آبمیوه فروشیها و … معافاند و مضاف بر اینکه در لایحه مالیات ارزشافزوده پیشبینی شده در فراخوانهای صورت گرفته، امکان تجدیدنظر وجود داشته باشد.
او در پاسخ به اینکه چرا سیستمی طراحی نمیشود که مالک یا فروشنده یا خریدار همان موقع مالیات را بهحساب سازمان واریز کند، گفت: سازوکار قانونی این موضوع برای برخی مشاغل در لایحه پیشبینی شده است. اینکه برخی صنوف مالیات را میگیرند، اما به سازمان نمیدهند، خاص کشور ما نیست. در دنیا کم اظهاری وجود دارد. رستورانی در کشور داشتیم که پایه مالیاتی درآمد آن 2 میلیارد تومان بود که با مالیات ارزشافزوده به 40 میلیارد تومان رساندیم.
به گفته او در قانون بودجه 96 ظرفیتی برای سادهسازی مالیات بر ارزشافزوده فراهم شده اما موضوعی که باید به آن توجه کرد، این است که از 160 کشور اجراکننده مالیات بر ارزشافزوده، فقط 55 کشور تاکنون از صندوق فروش استفاده کردهاند.
معاون مالیات بر ارزشافزوده سازمان امور مالیاتی کشور افزود: در حلقههای اول مانند واردات و شرکتهای بزرگ شفافسازی صورت گرفته است، ولی در حلقههای آخر بیشترین مشکل را داریم، چراکه هزینه شفافسازی بالا میرود.
مسیحی گفت: در حال حاضر 85 تا 90 درصد وصولی مالیات بر ارزشافزوده بر اساس خود اظهاری، تمکین و توافق بوده است، بنابراین نباید اجازه بدهیم که 10 تا 15 درصد باقیمانده که دارای چالش و اعتراض هستند، به معضل تبدیل شوند.
او اظهار کرد: در حلقههای آخر رقم مالیات بالا نیست، فقط تعداد مؤدیان زیاد است. بنابراین سازمان را درگیر کرده و ظرفیتسوزی میشود.
مسیحی همچنین با تکذیب شایعه اخذ مالیات از دستگاههای کارتخوان (پوز)، گفت: استفاده از کارتخوان خدمتی نیست که مصرفکننده بگیرد بلکه فروشنده آن را برای نیاز خود از نظام بانکی دریافت میکند.
معاون مالیات بر ارزشافزوده سازمان امور مالیاتی کشور درباره سرنوشت مالیات ارزشافزوده طلافروشان نیز گفت: اخیراً در لایحه مالیات ارزشافزوده نرخ ترجیحی برای طلافروشان پیشبینی شده است که نرخ 3 درصد را دولت پیشنهاد کرده، اما طلافروشان بحث دیگری دارند. آنها میگویند 9 درصد از کارمزد و اجرت را میدهیم، اما در لایحه 3 درصد از فروش طلا است.
به گفته او هنوز تصمیم قطعی برای این موضوع گرفته نشده است چراکه نگاه به طلا در دنیا متعدد است در کشور ایتالیا از جواهر نرخ 21 درصد مالیات میگیرند، در کشور هلند علاوه بر جواهر از طلا هم مالیات میگیرند. سهم پرداختی طلافروشان باید بالا باشد و تعداد زیادی از آنها در مرحله رسیدگی قرار دارند.
