تغییر اقلیم با تجارت خارجی چه می‌کند؟
تغییر اقلیم نه‌تنها بر فعالیت‌های داخلی هر کشوری اثرات قابل توجه دارد، بلکه بر فعالیت‌های برون‌مرزی از جمله تجارت (صادرات و واردات) نیز تأثیرگذار است؛ به‌ویژه در جهان کنونی هیچ کشوری نمی‌تواند به‌طور مجزا از کشورهای دیگر زندگی کند و به‌ناچار به مبادلات نیازمند است.
منابع اقتصادی، تکنولوژی و سطح زندگی افراد یک کشور، بستگی نسبی به اقتصاد کشورهای دیگر دارد که به‌وسیله جریان پیچیده‌ای از کالاها، خدمات، سرمایه و تکنولوژی، به هم مربوط می‌شوند.
کشورها از طریق مبادلات بین‌المللی، سطح تولید خود را بالا برده و سود بیشتری کسب می‌کنند. در این فرایند می‌توانند از طریق واردات، کالاهایی را که قادر به تولید آنها نیستند، به دست آورده و از طریق صادرات، کالاهای تولیدی مازاد بر مصرف خود را به کشورهای دیگر فرستاده و درآمد ارزی به دست آورند.
گرچه ممکن است کشوری از عوامل تولید مختلفی برخوردار باشد و بتواند انواع کالا را تولید کند، اما قادر به تولید آنها با قیمت پایین‌تر نخواهد بود؛ یعنی مزیت رقابتی و اقتصادی در این است که تولید نکند و برخی کالاها را وارد کند و در مقابل عوامل تولید خود را در تولید محصولاتی به کار برد که بازده اقتصادی و ارزش‌افزوده بیشتری دارند و با صادر کردن آن به سایر کشورها درآمد ارزی و تخصص را برای کشور خود به ارمغان آورند.
در حقیقت بنگاه‌های اقتصادی با دسترسی به بازارهای خارجی از طریق صادرات، رشد بیشتری پیداکرده و به این وسیله محصولات خود را باکیفیت بهتری به بازار داخلی و خارجی عرضه می‌کنند و سود بیشتری به دست می‌آورند. با توجه به تغییرات سریعی که در اقتصاد بین‌الملل رخ داده است، برنامه‌ریزی برای فعالیت در بازارهای خارجی و حضور مداوم و پایدار در آنها به‌مراتب مشکل‌تر و پیچیده‌تر از گذشته است.
برای حضور پایدار و مؤثر در بازارهای جهانی عوامل متعددی از جمله شدت رقابت، تحولات سریع سیاسی و اقتصادی، افزایش موانع و محدودیت‌های تجاری در کشورهای مختلف، گرایش بیشتر به سیاست‌های حمایتی، پیشرفت‌ها و نوآوری‌های سریع در تکنولوژی و گستردگی تبلیغات بازرگانی می‌تواند تأثیرگذار باشد؛ اما این نکته را نمی‌توان فراموش کرد که تجارت به‌عنوان یک عنصر مؤثر و کلیدی در توسعه اقتصادی همواره مطرح بوده و برای رسیدن به اهداف بلندمدت توسعه اقتصادی باید با کنکاش دقیق فرصت‌ها و تهدیدهای پیش‌روی اقتصاد، به رفع محدودیت‌ها و ضعف‌های موجود پرداخت. یکی از تهدیدهایی که بخش تجارت خارجی را نشانه گرفته، تغییرات اقلیم و گازهای گلخانه‌ای است.
پیامدهای افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای و تغییرات آب‌وهوایی ناشی از آن، جدی‌ترین نگرانی‌های زیست‌محیطی بین‌المللی است. به‌طوری‌که نهادهای بین‌المللی تلاش کرده‌اند با جهت‌دهی به تولید و تجارت در سطح جهان، به این نگرانی فائق آیند.
کنفرانس ۱۹۷۲ استکهلم و تشکیل برنامه محیط‌زیست ملل متحد (UNEP) را می‌توان آغاز جدی این تلاش‌ها دانست. هرچند اعضای سازمان تجارت جهانی، ملاحظات زیست‌محیطی را خارج از محدوده مذاکرات تجاری خود حفظ کرده‌اند، اما رکن حل‌وفصل اختلافات این سازمان در چندین پرونده، امکان استفاده از ابزارهای تجاری را برای حفظ محیط‌زیست تأیید کرده و در برخی موافقت‌نامه‌ها نیز ملاحظات زیست‌محیطی را در نظر گرفته‌اند.
رابطه بین تجارت و تغییرات آب‌وهوایی دارای طبیعتی پیچیده اس؛. تجارت فیزیکی بر تغییر آب‌وهوایی به‌طور مستقیم از طریق انتشار گازهای گلخانه‌ای تولیدشده توسط حمل‌ونقل تأثیرگذار است و به‌طور غیرمستقیم از طریق رشد اقتصادی ناشی از تولید و مصرف بر گرمایش جهانی مؤثر است.
مطالعات نشان می‌دهد که حمل‌ونقل دریایی بین‌المللی حدود ۱۱,۸ درصد، حمل‌ونقل هواپیمایی ۱۱.۲ درصد، حمل‌ونقل ریلی حدود دو درصد و حمل‌ونقل جاده‌ای حدود ۷۲.۶ درصد سهم در انتشار CO۲ در بخش حمل‌ونقل دارند. از طرف دیگر، سیاست‌های تجاری می‌تواند به کاهش تغییرات آب‌وهوایی کمک کند. در این خصوص سیاست‌های تجاری گوناگونی برای حمایت از محیط‌زیست و کمک به کاهش اثرات تغییر اقلیم در نظر گرفته شده است.
به‌عنوان نمونه می‌توان به مالیات بر تجارت برخی از محصولاتی که در انتشار گازهای گلخانه‌ای نقش دارند، اشاره کرد.
